Co to jest zgaga i refluks żołądkowo -przełykowy? Domowe wizyty lekarskie Warszawa.
Objawy zgagi i refluksu żołądkowo-przełykowego powstają, gdy błona śluzowa pokrywająca przełyk wchodzi w kontakt ze zbyt dużą ilością soku żołądkowego w zbyt długim czasie. Sok żołądkowy zawiera kwas, enzymy trawienne i wiele innych uszkadzających przełyk składników.
Refluks żołądkowo-przełykowy jest związany z zaburzeniem w pracy zastawki mięśniowej, która łączy przełyk z żołądkiem.
W miejscu połączenia przełyku z żołądkiem znajduje się mięsień, który w normalnych warunkach rozluźnia się i przepuszcza pokarm do żołądka, a później kurczy się i nie pozwala na cofanie się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku. Mięsień ten nazywa się zwieracz dolny przełyku.
Z refluksem mamy do czynienia gdy zastawka zaczyna źle funkcjonować i kwaśna treść z żołądka cofa się do przełyku powodując podrażnienie i uszkodzenie błony śluzowej pokrywającej przełyk. Dolegliwości związane z refluksem określa się min. jako zgagę, kwaśne odbijania, nadkwasotę, dyspepsję.
Jakie są najczęstsze objawy refluksu żołądkowo-przełykowego?
Najczęstszymi objawami są:
· zgaga,
· ból w nadbrzuszu,
· kwaśne odbijania,
· zarzucanie kwaśnej treści, żołądkowej do przełyku.
Wiele osób relacjonuje objawy choroby jako uczucie palącego bólu za mostkiem przemieszczającego się w kierunku szyi i gardła. Z reguły towarzyszy temu wrażenie cofania się połkniętego pokarmu do ust z pozostawieniem kwaśnego i gorzkiego smaku. Pieczenie, uczucie rozpierania i zgaga mogą trwać nawet do dwóch godzin i z reguły, nasilają się po posiłku.
Czasami, objawy refluksu mogą być pomylone z bólem towarzyszącym chorobom serca lub zawałem serca. Ból związany z chorobami serca ma silny związek z poziomem aktywności fizycznej, odpoczynek i przyjęcie nitrogliceryny szybko usuwają typowy ból wieńcowy. Objawy refluksu nie są tak mocno związane z wysiłkiem fizycznym.
Co jeszcze może wpływać na występowanie zgagi i innych dolegliwości?
Powszechnie uważa się że pewne rodzaje pożywienia i napojów: czekolada, mięta, smażone lub tłuste potrawy, kawa i napoje alkoholowe mogą nasilać objawy refluksu u niektórych pacjentów.
Uważa się, że palenie tytoniu również powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu zwieracza przełyku. Dodatkowo palenie tytoniu hamuje wydzielanie śliny, która jest ważnym czynnikiem neutralizującym kwas solny. Otyłość i ciąża to stany, w których występowanie refluksu jest bardzo częste.
Czy zgaga i refluks żołądkowo-przełykowy są częstymi chorobami?
Refluks jest chorobą występującą powszechnie. Ocenia się, że ponad 60 milionów Amerykanów doświadcza objawów choroby co najmniej raz w miesiącu, a 10 milionów codziennie. Co czwarta kobieta w ciąży doświadcza objawów refluksu codziennie, więcej niż połowa uskarża się na okazjonalnie występujące dolegliwości.
Występowanie refluksu u dzieci wydaje się częstsze niż sądzono dotychczas. U dzieci refluks może powodować nawracające wymioty, kaszel i inne problemy z układem oddechowym.
Jak rozpoznaje się refluks żołądkowo-przełykowy?
Jeżeli lekarz uzna, że same objawy choroby nie dają pewności rozpoznania refluksu lub podejrzewa, że doszło do powikłań, może zlecić następujące badania dodatkowe:
1. Badanie radiologiczne przewodu pokarmowego.
Pacjent wypija bezpośrednio przed badaniem kubek substancji kontrastującej przewód pokarmowy (tzw. papka barytowa). Radiolog ocenia na ekranie przechodzenie papki przez przełyk do żołądka.
2. Endoskopia
Badanie polega na wprowadzeniu przez usta do przełyku i żołądka fiberoskopu – cienkiej, giętkiej rurki zakończonej miniaturową kamerą i źródłem światła. Badanie pozwala na zidentyfikowanie i zlokalizowanie wszystkich nieprawidłowości i postawienie rozpoznania. Badanie to najlepiej ze wszystkich pozwala rozpoznać zapalenie przełyku i tzw. przełyk Barretta, który jest zmianą przednowotworową.
Jakie są powikłania nie leczonej zgagi i refluksu?
Jeżeli refluks nie jest leczony prawidłowo, może dojść do rozwoju poważnych powikłań choroby występujących pod postacią:
· zwężenia przełyku,
· krwotoku,
· zmiany przednowotworowej (tzw. przełyk Baretta),
· ciężkiego bólu przypominającego zawał serca.
Objawy, które mogą sugerować, że już doszło do poważnych powikłań to:
· krwotok – krwiste wymioty,
· lub czarne, smoliste stolce,
· dysfagia – trudności w połykaniu,
· utrata masy ciała,
· niedokrwistość.
Jak leczy się refluks żołądkow-przełykowy?
W leczeniu stosuje się modyfikacje stylu życia oraz leki. Czasami zachodzi potrzeba wykonania zabiegu chirurgicznego
Zmiany w stylu życia:
· Unikanie potraw i napojów, takich jak: czekolada, mięta, tłuste potrawy, kawa i napoje alkoholowe.
· Unikanie potraw i napojów mogących drażnić uszkodzoną błonę śluzową przełyku: owoców i soków z owoców cytrusowych, przetworów z pomidorów, pieprzu, papryki.
· Normalizacja masy ciała – otyłość pogarsza przebieg choroby, wiele osób odczuwa znaczącą poprawę po zmniejszeniu masy ciała.
· Rzucenie palenia – palenie tytoniu osłabia napięcie zwieracza przełyku i zwiększa cofanie się treści żołądkowej do przełyku.
· Podniesienie wezgłowia łóżka o kilka centymetrów teoretycznie może zapobiegać cofaniu się zawartości żołądka do przełyku podczas snu.
Farmakoterapia
Ponieważ refluks posiada konkretną przyczynę, zastosowanie samych tylko zmian w stylu życia rzadko przynosi całkowite ustąpienie dolegliwości dlatego leczenie farmakologiczne staje się niezbędne u wielu chorych. W chwili obecnej do leczenia refluksu stosuje się się leki zobojętniające, H2 blokery, leki prokinetyczne oraz inhibitory pompy protonowej.
Leki zobojętniające przyjmowane doraźnie mogą neutralizować kwas w przełyku i żołądku szybko znosząc objawy.
H2 blokery zmniejszają objawy choroby, zmniejszają ilość kwasu solnego powracającego do przełyku dzięki czemu pomagają w gojeniu zapalenia przełyku.
Pomimo szeregu zalet tych leków ich skuteczność jest ograniczona: objawy choroby udaje się zlikwidować tylko u połowy chorych, zabezpieczenie przed nawrotami choroby można osiągnąć jedynie u ok. 25% leczonych chorych. Inhibitory pompy protonowej szybciej i skuteczniej od H2 blokerów leczą zapalenie przełyku wywołane refluksem. Dobry lekarz szybko ustali rozpoznanie, oceni obecność powikłań i wdroży skuteczne leczenie.
Dobry lekarz zajmie się twoim problemem i pomoże wybrać Ci optymalny sposób dalszego postępowania diagnostycznego i terapeutycznego.
